Wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 28 sierpnia 1928 r.
sygn. akt III Rw 2398/27

1) Niedopuszczalnym jest w postępowaniu rewizyjnym zwalczanie sędziowskiej oceny dowodów.

2) Przyjęcie, że nie zachodzą przyczyny separacji jest prawną oceną ustalonego stanu rzeczy i nie można go nazywać przypuszczeniem faktycznym.

Sąd Najwyższy jako sąd rewizyjny
pod przewodnictwem sędziego Sądu Najwyższego dr. Barańskiego, a w obecności sędziego Sądu Najwyższego dr. Rutkowskiego i sędziego Sądu Najwyższego dr. Włodzimierza Sokalskiego jako sędziów,
w sprawie Heleny z Węglarskich primo voto Dziedziniewiczowej secundo voto Wojtowiczowej w Krakowie, powódki, zastąpionej przez adwokata dr. Ordyńskiego w Krakowie,
przeciw Stanisławowi Wojtowiczowi w Płaszowie, pozwanemu, zastąpionemu przez adwokata dr. Goldberga w Krakowie,
o rozdział od stołu i łoża z.p.n.1,
wskutek rewizji powódki od wzroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie jako sądu odwoławczego z dnia 22 września 1927 r., sygn. akt II Bc 392/27, którym na odwołanie powódki zatwierdzono wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 15 kwietnia 1927 r., sygn. akt XI Cg 2504/26,
na posiedzeniu niejawnym postanowił:

rewizji nie uwzględnić.

Uzasadnienie

Nie jest uzasadnioną rewizja oparta na przyczynach rewizyjnych z § 503 pkt 2, 3 i 4 k.p.c.

Sąd Apelacyjny miał zupełną rację, wyrażając hipotecznie zapatrywanie, że gdyby nawet przyjąć zeznanie świadka Karoliny Sziedziniewicz za prawdziwe, nie można by na podstawie stwierdzonych przez nią faktów, przeważnie podanych

1 Znaczenie nieustalone.

Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim

tylko dość ogólnie, przyjąć ważnej przyczyny rozdziału małżeństwa w rozumieniu § 109 k.c.2

I tę ocenę prawną podziela Sąd Najwyższy, zauważając na wywody rewizyjne, że jednak w rzeczywistości sąd odwoławczy potwierdził słusznie stanowisko sądu I instancji, który w trafnych przyczynach odmówił wiarygodności zeznaniom wspomnianego świadka, także i tej podstawy brakuje powodów do konstruowania po stronie pozwanego winy dla żądania orzeczenia rozdziału małżeństwa.

Raczej z wyników przeprowadzonych dowodów można by wysnuć taką winę po stronie powódki, co jednak nie było przedmiotem niniejszego sporu.

Poza tym wywody rewizyjne przedstawiają się przeważnie jako niedopuszczalne w postępowania rewizyjnym zwalczanie sędziowskiej oceny dowodów, które usuwa się tym samym spod rozpatrywania.

Przyczyny rewizyjne z § 503 pkt 3 k.p.c.3 nie wywiodła powódka w myśl ustawy. Przyjęcie, że nie zachodzą przyczyny separacji jest niewątpliwie już prawną oceną ustalonego stanu rzeczy, nie można go zatem nazywać przypuszczeniem faktycznym, jak to czyni powódka, ani porównywać z aktami procesowymi dla wykazania sprzeczności w rozumieniu § 503 pkt 3 k.p.c.

Wreszcie nie zachodzi także przyczyna rewizyjna z § 503 pkt 2 k.p.c. Sprawa ta została pod względem faktycznym należycie wyjaśniona już przeprowadzonymi dowodami i nie wymagała dalszego przeprowadzenia dowodów, zwłaszcza że świadka Józefy Rybakowej powołanej dopiero w odwołaniu.

Nieuzasadnioną rewizję oddalił Sąd Najwyższy Kosztów postępowania rewizyjnego strona przeciwna nie policzyła.

[Przytoczone przepisy: § 503 pkt 2, 3 i 4 k.p.c. z 1895 r., § 109 k.c. z 1811 r.]

2 Allgemeines bürgerliches Gesetzbuch für die gesammten deutschen Erbländer der Oesterreichischen Monarchie, Justizgesetzsammlung 1811 nr 946. Oficjalny tekst polski: Powszechna księga ustaw cywilnych dla wszystkich krajów dziedzicznych niemieckich Monarchii Austryackiej, Wiedeń 1811, cz. I-III.
3 Austriacka ustawa z dnia 1 sierpnia 1895 r. o postępowaniu sądowem w cywilnych sprawach spornych (Procedura cywilna), Dz.U.P. 1895 poz. 113.

Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim