§ 508 pkt 4 k.p.c., o ile pozwany żąda orzeczenia rozdziału z winy obojga małżonków i wnosi o przywrócenie mocy prawnej wyrokowi sądu I instancji.

Oceniając stronę faktyczną niniejszego sportu, musi się przy zastosowaniu przepisu § 109 k.c.³ uznać za słuszne stanowisko prawne sądu I instancji, że winę rozdziału należy przypisać obu stronom procesowym. Tego zdania nie mogłoby także zmienić ewentualne przyjęcie, że z chwilą powrotu powódki z Ameryki i połączenia się z pozwanym we wspólności małżeńskiej nastąpiło wzajemne przebaczenie sobie przez małżonków uraz i win poprzednich i że o ważnej przyczynie orzeczenia rozdziału małżeństwa może decydować dopiero to, co zaszło po tym momencie. Późniejszego zachowania się pozwanego i jego powrotu do Wyrobcowej, które niewątpliwie stanowi tak poważną obrazę jego obowiązków wobec ślubnej żony, że przedstawia w myśl § 109 k.c. ważną przyczynę rozdziału małżeństwa – nie można bowiem żadną miarą oceniać jako coś oderwanego i samoistnego, tak jak nie można już wykreślić z życia i wymazać z pamięci małżonków ustalonego zachowania się powódki wobec męża przed wojną, ale raczej musi się oceniać ten postępek pozwanego na tle i związku z przeżyciami małżonków dawnymi opisanymi i ustalonymi przez sąd I instancji i w konsekwencji musi się podzielić zapatrywanie tegoż sądu, że powódka jest współwinna w stworzeniu ważnej przyczyny, uniemożliwiającej małżonkom dalsze wspólne pożycie, czyli że małżeństwo takie z jej winy rozdzielone zostaje. Powołując się zresztą na trafne wywody sądu II instancji uzasadniające należycie słuszne jej zapatrywanie prawne, zauważa jeszcze Sąd Najwyższy, że niezastosowanie obecnie przepisów nadwornego dekretu z dnia 4 maja 1841 r.⁴ nie przesądza jeszcze sprawy na przyszłość i że gdyby zaistniały ważne i istotne zmiany w położeniu stron, jak np. utrata możności zarobkowania u powódki będzie, ona mogła w przyszłości zwrócić się do sądu o przyznanie jej wyjątkowo zgodnie z przepisami powołanego dekretu alimentów od pozwanego. Wobec uzasadnienia rewizji w powyższym kierunku, Sąd Najwyższy ją o tyle uwzględnił i nie wdając się w dalsze powołane przyczyny rewizji z § 503 pkt 2 i 4 k.p.c. orzekł jak wyżej, zgodnie zresztą z ewentualnym wnioskiem rewizyjnym.

Z wywodów powyższych wynika także bezzasadność założenia rewizji, jakoby tylko powódka stała się winną orzeczenia rozdziału małżeństwa, wobec czego rewizji w odnośnych jej wnioskach i wywodach nie uwzględniono.

Orzeczenie o kosztach opierają się na §§ 41, 43 i 50 k.p.c.

[Przytoczone przepisy: §§ 41, 43, 50, 503 pkt 2, 3 i 4, § 508 pkt 4 k.p.c. z 1895 r., § 109 k.c. z 1811 r.]