Wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 13 lutego 1924 r.
sygn. akt III Rw 3397/22

1) Nie można żądać fizycznego podziału nieruchomości, co do którego nie wiadomo, czy i kiedy nastąpi ze względu ważną, lecz niewykonalną umowę kupna-sprzedaży gruntu, na której posadowiony jest budynek.

2) Nie stanowi wadliwości wznowionego postępowania odwoławczego powołanie się w zaczepionym wyroku na pobudki wyroków poprzednio wydanych.

Sąd Najwyższy jako sąd rewizyjny
pod przewodnictwem sędziego Sądu Najwyższego Bresiewicza,
a w obecności sędziów Sądu Najwyższego dr. Mendelsburga i dr. Rybickiego jako sędziów,
w sprawie Józefa Cichego w Przebieczanach, powoda, zastąpionego przez adwokata dr. Woźniakowskiego,
przeciw Barbarze ze Szwagrzyków Kotowej, Marii Szwagrzykównie, Annie Szwagrzykównie, Karolinie Szwagrzykównie, małoletnim Franciszkowi‚ Henrykowi i Stefanii Szwagrzykom do rąk opiekuna Jana Ciastonia w Przebieczanach, pozwanym, zastąpionym przez adwokata dr. Szadę, o wznowienie postępowania, względnie o zeznanie kontraktu kupna-sprzedaży jednej morgi gruntu z realności pod lwh 141 w Przebieczanach,
wskutek rewizji powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie jako sądu odwoławczego z dnia 4 września 1922 r., sygn. akt IV Bc 171/22, którym na odwołanie powoda zatwierdzono wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 28 stycznia 1922 r., sygn. akt XI Cg 2000/20,
na posiedzeniu niejawnym orzekł:

1) rewizji się nie uwzględnia,
2) powód winien zapłacić pozwanym koszty postępowania rewizyjnego w kwocie

20.980 marek w dniach czternastu, pod rygorem egzekucji.

Uzasadnienie

W rewizji zaskarżono wyrok sądu odwoławczego z przyczyny wadliwości, z powodu sprzeczności i z powodu błędnej oceny sprawy pod względem prawnym. Zaskarżenie to nie jest jednak uzasadnione.

Wyrok Sądu Najwyższego z 29 listopada 1921 r. rozstrzygał tylko pytanie formalne, czy może być dopuszczonym wznowienie sporu I Cg 355/19, ze względu na

Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim

wyrok Sądu Najwyższego z 24 września 1919 r. Sąd Najwyższy wznowienie to dopuścił, bo wychodził z założenia, że wyrok z 24 września 1919 r. mógłby mieć wpływ na orzeczenie w sporze I Cg 355/19, gdyby przed prawomocnym ukończeniem tego sporu, był znany sądowi orzekającemu. Sąd Najwyższy, dopuszczając wznowienia wspomnianego wyżej sporu, miał też na myśli możliwość uregulowania w sporze wznowionym stosunku prawnego między stronami spór wiodącymi.

Okazało się jednak w toku wznowionego sporu, że jakkolwiek umowa zawarta między Józefem Cichym a Marią Szwagrzykową co do pozbycia gruntu nie jest nieważną, to jednak jest ona na teraz niewykonalną, a to z tego powodu, że zapozwani spadkobiercy śp. Szwagrzykowej: Henryk, Karolina i Maria Szwagrzykowie nie są już właścicielami realności, w skład której wchodzi grunt sprzedany Cichemu i nie mogą być zniewoleni do zeznania kontraktu kupna- sprzedaży. Nadto między hipotecznymi współwłaścicielami realności jest także Honorata Szwagrzykówa, która nie była spadkobierczynią Szwagrzykowej, ani też nie była pozwaną w sporze o zeznanie kontraktu, tak że wyrok mający zapaść przeciw niej, nie byłby skuteczny. Dlatego mylnym i nieodpowiadającym stanowi rzeczy jest wywód rewizji, że przy wydzieleniu działki gruntu sprzedanej powodowi nie zmieni się stan posiadania pozwanych i że to wydzielenie da się przeprowadzić przy fizycznym podziale realności. Takie rozwikłanie sprawy nie da się osiągnąć na teraz w tym sporze, bo nie można liczyć się z możliwością fizycznego podziału realności, co do którego nie wiadomo, czy i kiedy nastąpi.

Mając na względzie ustalony stan faktyczny, sąd odwoławczy rozstrzygnął wznowiony spór całkiem trafnie.

Również bezzasadnym jest zarzut wadliwości postępowania odwoławczego. Nie stanowi jej powołanie się w zaczepionym wyroku na pobudki wyroków poprzednio wydanych, skoro sąd odwoławczy przy swym rozstrzygnięciu miał także na oku wyrok Sądu Najwyższego z 24 września 1919 r.

Wreszcie przyczyna rewizyjna rzekomej sprzeczności przesłanek faktycznych z aktami nie została wywiedziona i dlatego nie bierze się jej pod rozważanie.

Nieuzasadnionej rewizji przeto nie uwzględniono, a o kosztach postępowania rewizyjnego orzeczono wedle §§ 41 i 50 k.p.c.¹

[Przytoczone przepisy: §§ 41 i 50 k.p.c. z 1895 r.]

¹ Austriacka ustawa z dnia 1 sierpnia 1895 r. o postępowaniu sądowem w cywilnych sprawach spornych (Procedura cywilna), Dz.U.P. 1895 poz. 113.

Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim