Wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 6 lutego 1923 r.
sygn. akt III Rw 874/22

1) Sąd odwoławczy może uznać żądanie skargi za niewykonalne, jeżeli strona pozwana w toku sporu przeniosła własność spornej nieruchomości na inną osobę. W takiej sytuacji do strony powodowej należy odpowiednio zmodyfikować żądanie skargi.

2) Sąd nie jest obowiązany wydawać wyroku z góry niewykonalnego. 3) Działanie z czyjegoś polecenia nie zawsze może być traktowane jako pełnomocnictwo.

4) Strona może uznać umowę przyrzeczoną za rozwiązaną, jeżeli druga strona pomimo wezwania nie przystępuje do jej zawarcia i zapłaty reszty ceny.

Sąd Najwyższy jako sąd rewizyjny
pod przewodnictwem sędziego Sądu Najwyższego dr. Barańskiego, a w obecności sędziów Sądu Najwyższego dr. Mendelsburga i dr. Dbałowskiego, jako sędziów,
w sprawie Reginy Brenner i Itty Brenner, kupcowych w Baranowie, powódek, zastąpionych przez adwokata dr. Surowieckiego,
przeciw Freidli vel Freindli Weintraub w Krakowie, pozwanej, zastąpionej przez adwokata dr. Gauba,
o dotrzymanie umowy o sprzedaż realności w Baranowie,
wskutek rewizji powódek od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie jako sądu odwoławczego z dnia 21 grudnia 1921 r., sygnatura akt II Bc 319/21, którym na odwołanie pozwanej zmieniono wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 23 czerwca 1921 r., sygnatura akt XI Cg 928/20,
na posiedzeniu niejawnym orzekł

1) rewizji się nie uwzględnia
2) powódki winne zapłacić pozwanej koszta postępowania rewizyjnego w kwocie 5.190 marek w dniach czternastu pod rygorem egzekucji.

Uzasadnienie

W rewizji bezpodstawnie powołano przyczyny rewizyjne § 503 pkt 3 i 4 k.p.c.1, gdyż nie ma żadnej sprzeczności z aktami, ani błędu prawnego w ocenie sprawy.

1 Austriacka ustawa z dnia 1 sierpnia 1895 r. o postępowaniu sądowem w cywilnych sprawach spornych (Procedura cywilna), Dz.U.P. 1895 poz. 113.

Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim

Słusznie sąd odwoławczy uznał żądanie skargi za niewykonalne, skoro pozwana w toku sporu własność spornej realności hipotecznie przeniosła na inną osobę. Ze względu na przepisy §§ 440 i 920 k.c.2 było rzeczą powódek odpowiednio zmodyfikować żądanie skargi, skoro przepis § 378 k.c., który w rewizji powołano, zastosowania tu nie ma. Wyroku z góry niewykonalnego sąd wydawać nie jest obowiązany.

Również i dalsze przyczyny odmowy żądania skargi są uzasadnione. Powódki nie uzyskały praw, które sobie roszczą od pozwanej. Majer Süssman, chociaż działał z polecenia powódek, to jednak wedle przepisu § 1017 k.c. wobec pozwanej nie był ich pełnomocnikiem i tejże w stosunku do powódek nie zobowiązał. Podniesiony w tym przedmiocie zarzut sprzeczności nie ma uzasadnienia, gdyż zeznania świadków Fischla Weinuba i Jachwety Ganzer tego, na co się w rewizji powołano nie potwierdzają, a w liście pełnomocnika pozwanej z 20 sierpnia 1919 r. jest tylko mowa o Icie Laufer, obie więc powódki roszczenia swego wywodzić nie mogą.

Süssman zawarł z pozwaną umowę przedwstępną zawarunkowaną owym terminem półgodzinnym, ten układ jako przedwstępny w myśl § 936 k.c. przyszedł do skutku. Stanowcza umowa miała być zawarta za dwa miesiące. Ponieważ Süssman, mimo wezwania, do zawarcia kontraktu z pozwaną nie przystąpił, i reszty ceny kupna nie zapłacił, przeto pozwana była uprawnioną uważać zawrzeć się mającą umowę za rozwiązaną, tak że i Süssman nie nabył wobec pozwanej żadnych praw.

Rewizja jako nieuzasadniana nie mogła być uwzględniona. Orzeczenie o kosztach postępowania rewizyjnego opera się na §§ 41 i 50 k.p.c.

[Przywołane przepisy: §§ 41, 50, 503 L.3 i 4 k. k.p.c.z 1895 r., §§ 440, 378, 920, 936, 1017 k.c. z 1811 r.]

2 Allgemeines bürgerliches Gesetzbuch für die gesammten deutschen Erbländer der Oesterreichischen Monarchie, Justizgesetzsammlung 1811 nr 946. Oficjalny tekst polski: Powszechna księga ustaw cywilnych dla wszystkich krajów dziedzicznych niemieckich Monarchii Austryackiej, Wiedeń 1811, cz. I-III.

Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim