Wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 13 marca 1923 r.
sygn. akt IIIRw 651/22
Fakty wzajemnie sobie przez małżonków przebaczone nie mogą służyć do uzasadnienia przyczyny żądania rozdziału od stołu i łoża.
Sąd Najwyższy jako sąd rewizyjny
pod przewodnictwem Prezesa Sądu Najwyższego Dworskiego,
a w obecności sędziów Sądu Najwyższego dr. Włodzimierza Sokalskiego i dr. Rybickiego jako sędziów,
w sprawie Agnieszki Makowskiej, przekupki w Krakowie (Nowa Wieś1), powódki, zastąpionej przez adwokata dr. Himelblaua i dr. Rossa w Krakowie, przeciw Ludwikowi Makowskiemu w Krakowie (Nowa Wieś), pozwanemu, zastąpionemu przez adwokata dr. Frühlinga w Krakowie,
o rozdział od stołu i łoża oraz o zapłatę alimentów z.p.n.2,
wskutek rewizji powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie jako sądu odwoławczego z dnia 1 grudnia 1921 r., sygn. akt II Bc 215/21, którym na odwołanie obu stron, zatwierdzono wyrok Sądu Okręgowego cywilnego w Krakowie z dnia 18 marca 1921 r., sygn. akt XI Cg 2456/20,
na posiedzeniu niejawnym orzekł:
nie uwzględnia się rewizji powódki.
Uzasadnienie
Powódka powołała w swej rewizji przyczyny rewizyjne z § 503 pkt 2, 3 i 4 k.p.c.3, z których jednak żadna nie zachodzi.
Powódka nie wykazała sprzeczności w rozumieniu § 503 pkt 3 k.p.c., w szczególności ustalenie i przyjęcie faktyczne sądów niższych instancji co do wzajemnego bicia się stron odpowiada aktom, a zwłaszcza zeznaniom świadka Józefy Makowskiej, której odmawiać wiarygodności nie miały sądy niższych instancji żadnego powodu, i która wyraźnie zeznała (k. 63) „potem przychodziło do bitek na pięści i znowu zaczynała matka”. Ponieważ strony procesowe po wdrożeniu w roku 1909 pierwszego sporu o rozdział od stołu i łoża pogodziły się, przeto zarzucona
1 Nowa Wieś Narodowa, dawna wieś włączona do Krakowa w 1853 r. Obecnie część Dzielnicy V Krowodrza.
2 Znaczenie nieustalone.
3 Austriacka ustawa z dnia 1 sierpnia 1895 r. o postępowaniu sądowem w cywilnych sprawach spornych (Procedura cywilna), Dz.U.P. 1895 poz. 113.
Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim
w rewizji rzekoma sprzeczność z aktami co do przyjęcia złego pożycia małżonków dopiero od drugiego roku wojny, gdyby nawet zachodziła, dotyczyłaby momentu nieistotnego, bo odnosiłaby się do faktów, które jako wzajemnie sobie przez strony przebaczone nie mogłyby służyć do uzasadnienia przyczyny żądania obecnie rozdziału po myśli § 109 k.c.4
Przed sądami niższych instancji została sprawa niniejsza tak wszechstronnie i gruntownie zbadana i wyjaśniona, w szczególności nadto uzupełniona przesłuchaniem stron co do stosunków majątkowych w sądzie odwoławczym, że sądy uzyskały zupełny i dokładny obraz wzajemnego pożycia i stanu majątkowego stron i dlatego o wadliwości postępowania z § 503 pkt 2 k.p.c. nie może być mowy.
Prawna ocena tej sprawy odpowiada ustaleniom faktycznym sądów niższych instancji i ustawie.
Stwierdzone wzajemne obchodzenie się małżonków ze sobą uzasadnia niewątpliwie przyjęcie obustronnych udręczeń, uzasadniających po myśli § 109 k.c. rozdział małżeństwa z winy obu stron.
Wobec tego po myśli trafnie powołanego w wyroku sądu odwoławczego dekretu nadwornego z dnia 4 maja 1841 r.5 nie należały się zasadniczo powódce od pozwanego żadne alimenty, a także nie było w obecnym wypadku powodu do wyjątkowego przyznawania powódce alimentów od pozwanego, gdyż zbadane i ustalone stosunki majątkowe stron procesowych bynajmniej nie popierają tego żądania.
Należało zatem dla braku powołanych przyczyn rewizyjnych oddalić powódkę z jej rewizją.
O kosztach postępowania rewizyjnego nie orzeczono, gdyż pozwany nie wniósł odpowiedzi rewizyjnej.
[Przywołane przepisy: § 503 pkt 2, 3, 4 k.p.c. z 1895 r., § 109 k.c. z 1811 r.]
4 Allgemeines bürgerliches Gesetzbuch für die gesammten deutschen Erbländer der Oesterreichischen Monarchie, Justizgesetzsammlung 1811 nr 946. Oficjalny tekst polski: Powszechna księga ustaw cywilnych dla wszystkich krajów dziedzicznych niemieckich Monarchii Austryackiej, Wiedeń 1811, cz. I-III. 5 Hofdecret vom 4. Mai 1841, an sämmtliche Appellationsgerichte; zufolge Allerhöchster Entschließungen vom 12. September 1840 und 27. März 1841 über Borträge der obersten Justizstelle, Justizgesetzsammlung 1841 nr 531. Brak tekstu polskiego.
Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim
