Ustawa Zgromadzenia Reprezentantów
Wolnego Miasta Krakowa

z dnia 15 grudnia 1818 r.

Prawo zapewniające korzyści dla budujących domy z trwałych materiałów, w tym o środkach przynaglających do budowy.

Dziennik Rozporządzeń Rządowych Wolnego, Niepodległego
i Ściśle Neutralnego Miasta Krakowa i Jego Okręgu z 1819 r.

Nr 3955 DGS

My, Prezes i senatorowie Wolnego, Niepodległego
i Ściśle Neutralnego Miasta Krakowa i Jego Okręgu.

Wszem, wobec i każdemu z osobna, komu o tym wiedzieć należy, a mianowicie mieszkańcom Wolnego Miasta Krakowa i Jego Okręgu wiadomo czynimy, iż na posiedzeniu Zgromadzenia Reprezentantów w dniu 15 grudnia 1818 r. stosownie do wniesionego i w myśl art. XI Konstytucji poprzednio od Senatu przyjętego projektu uchwalone zostało większością głosów art. XIII Konstytucji przepisaną Prawo zapewniające korzyści dla budujących nowe domy z twardego materiału lub podobne spustoszałe z gruntu reparujących, i obejmujące środki znaglające do reparacji, mocą którego rzeczone Zgromadzenie Reprezentantów.

Chcąc z jednej strony przez zapewnienie niektórych korzyści zachęcić tych, co by się na próżnych placach budować chcieli albo domy spustoszałe z gruntu reparować, z drugiej zaś strony znaglić opieszałych właścicieli do niezwłocznej podupadłych domów reparacji krokami skutek zapewniającymi, a tym samym podać sposobność majętniejszej klasie mieszkańców upięknienia tutejszej stolicy, i odwrócić wszelkie niebezpieczeństwo od właścicieli domów sąsiedzkich z bliskiej ruiny niektórych pustek wynikające; stosownie do wniesionego od Senatu Rządzącego w formie konstytucyjnej projektu, postanowiło, co następuje.

Tytuł I

O korzyściach dla budujących nowe domy z twardego materiału lub podobne spustoszałe z gruntu reparujących.

Art. 1.

Stawiający z gruntu domy z twardego materiału na placach pustych, tak w stolicy tutejszej jak w miastach okręgowych, zwracane sobie mieć będą z Skarbu Publicznego wszelkie podatki gruntowe z domu nowo wystawionego przez przeciąg lat dziesięciu, rachując od epoki ukończenia nowej budowy.

[hasła: domy, Skarb Publiczny, podatki gruntowe]

Art. 2.

Reparujący z gruntu domy niemieszkalne i spustoszałe również murowane, tak w mieście Krakowie lub jego przedmieściach, jako też w miastach okręgowych, podobnież zwracane mieć sobie będą z Skarbu Publicznego wszelkie podatki gruntowe z domu wyreperowanego przez przeciąg lat pięciu, liczyć się mający od epoki ukończenia reparacji.

[hasła: domy, remonty, Skarb Publiczny, podatki gruntowe]

Art. 3.

Stawiający domy nowe z twardego materiału lub podobne spustoszałe i niemieszkalne z gruntu reparujący, tak w stolicy tutejszej jak w miastach okrę- gowych, będą mogli z funduszu laudemiów podnosić sumy na budowanie lub reparację stosowne, za okazaniem bezpieczeństwa hipotecznego, i opłacać od niej procent Skarbowi po cztery od sta. Dobrodziejstwo to służyć będzie pierwszym do lat dziesięć, drugim do lat pięciu, po których upłynieniu prawny procent po pięć od sta weźmie swój początek.

[hasła: domy, remonty, Skarb Publiczny, fundusz laudamialny, zabezpieczenie hipoteczne]

Art. 4.

Dostateczność hipoteki prawnej nowo budujących się lub reparacje z gruntu podejmujących, co do sum z funduszu laudemiów pobierać się mających, stanowi się w realnościach ziemi jedna trzecia czystej wartości sądownie wyciągnionej, w domach zaś murowanych połowa takiejże wartości nawet na samychże domach reparować się z gruntu mających, tak iż każdy budujący lub reparujący kwotę połowie czystej wartości wyrównywającą podnieść może częściami w miarę posuwanej fabryki.

[hasła: domy, remonty, fundusz laudamialny]

Art. 5.

Co się ma rozumieć przez domy spustoszałe i niemieszkalne, i przez reparację tychże z gruntu, która sprowadzić ma korzyści powyższymi artykułami zapewnione; jaki się ma zachować plan przy stawianiu nowych domów w mieście Krakowie i jego przedmieściach, tudzież w miastach okręgowych, jak się będą mogły podnosić cząstkowe kwoty z kasy publicznej w miarę posuwanej fabryki; co na koniec po upłynieniu zapewnionych lat lokacji z sumami wypożyczonymi ma być przed- sięwziętym, i jakie jeszcze Rząd z swej strony budującym nowe domy lub reparującym spustoszałe zechce zapewnić korzyści, Senat przy ogłoszeniu niniejszego prawa oddzielnym urządzeniem oznaczy.

[hasła: domy, remonty, Senat Rządzący]

Tytuł II

O środkach znaglających do reparacji.

Art. 6.

W razie gdyby właściciel domu spustoszałego i niemieszkalnego tak w stolicy tutejszej jak i miastach okręgowych zadanym sobie z strony Senatu zaleceniem reparacji takowej albo w terminie oznaczonym nie rozpoczął albo rozpocząwszy kończyć jej nie chciał, a nadto w przypadku takim, gdzieby strona sama oświadczyła się, iż nie jest w stanie przedsięwzięcia reparacji, Senat Rządzący poleci Trybunałowi I-szej Instancji uskutecznienie sądowego oszacowania na koszt właściciela i sprzedaż onego przez publiczną licytację, z obowiązkiem dla nabywcy wyreparo- wania go w pewnym przeciągu czasu.

[hasła: domy, remonty, Senat Rządzący, Trybunał I Instancji, oszacowanie, sprzedaż licytacyjna]

Art. 7.

Polecenia reparacji domów spustoszałych należących do małoletnich przesłane będą do sądów pokoju właściwego okręgu końcem zwołania Rady Familijnej i obmyślenia środków reparacji, domów zaś należących do nieprzytomnych, bezwłasnowolnych lub za granicą mieszkających Trybunałowi I-szej Instancji, dla przedsięwzięcia tej reparacji za staraniem kuratorów przez Sąd ustanowionych lub ustanowić się mających.

[hasła: domy, remonty, Trybunał I Instancji, rada familijna, małoletni]

Art. 8.

Gdyby licytacja na zasadzie sądowego oszacowania przez Trybunał po trzykroć przedsiębrana nie wzięła swojego skutku, na tedy Trybunał upoważnionym będzie do zniżenia ceny szacunkowej i do przedsięwzięcia nowej licytacji od tej zniżonej ceny; w żadnym jednakże razie zniżenie to nie będzie mogło przechodzić połowy sumy z oszacowania przez biegłych wynikłej, chyba za szczególnym Senatu zezwoleniem.

[hasła: Senat Rządzący, Trybunał I Instancji, biegli budowniczowie, oszacowanie, sprzedaż licytacyjna]

Art. 9.

Trybunał I-szej Instancji przedsiebiorący licytacje nie tylko spustoszałych domów z polecenia Senatu, ale nadto odbywający sprzedaż iakichkolwiek realności, będąc to w drodze egzekucji sądowej bądź w innej, obowiązany jest pod nieważnością samego aktu licytacji i wynagrodzeniem szkód wszelakich, przynajmniej na dni dziesięć przed terminem licytacyi zawiadomić o tym Wydział Dochodów Publicznych i senatora z mocy Konstytucji nad interesami małoletnich i sprawami odnoszącymi się do funduszów i własności krajowej czuwającego, końcem dopilnowania praw Skarbowi i Instytutom służących.

[hasła: Senat Rządzący, Trybunał I Instancji, Skarb Publiczny, Wydział Dochodów Publicznych, Konstytucja Wolnego Miasta Krakowa, sprzedaż licytacyjna]

Art. 10.

Nabywcy spustoszałych domów i takowe stosownie do obowiązków aktem licytacji przyjętych reparujący, będą mogli korzystać z wszystkich dobrodziejstw, które w Tytule pierwszym niniejszego Urządzenia reparującym domy spustoszałe i niemieszkalne zostały zapewnionymi.

[hasła: domy, remonty, sprzedaż licytacyjna]

Zalecamy przeto i rozkazujemy, ażeby uchwała ta jako prawo od dnia 1 miesiąca lutego 1819 r. obowiązujące uważaną i od kogo należy dopełnianą była. Dla podania zaś do publicznej wiadomości umieścić ją w Dzienniku Rozporządzeń Rządowych rozkazaliśmy.

Działo się na posiedzeniu Senatu dnia 21 grudnia 1818 r.

[Podpisy] Wodzicki, Mieroszewski – sekretarz generalny Senatu.

(L.S.)

Dzień ogłoszenia jest 1 lutego 1819 r.