Protokół trzydziestego trzeciego posiedzenia Wielkiej Rady Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 7 września 1821 r.
Or. Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. S I 77, s. 108–110.
Edycja krytyczna: Mateusz Mataniak.

7 IX 1821

[s. 108] Działo się na posiedzeniu Rady dnia 7 września 1821 r.

W obecności Jaśnie Wielmożnego prezesa Senatu i Rady¹, JW prezesa Appellacyi Nikorowicza², senatora Linowskiego³, JW X. Łańcuckiego scholastyka Kapituły Katedralnej⁴, JWW Hoszowskiego⁵, Markowskiego⁶ i Krzyżanowskiego⁷ zastępców konserwatorów, JW Słotwińskiego⁸ delegowanego od Reprezentacji i JW Kosteckiego⁹ profesora wysłużonego.

Przedmiot. Komitet od Rady delegowany do ułożenia Planu Nauk zdaje relację swoją w tej mierze, nie mniej opinię swoją oznajmia w przedmiocie zaopatrzenia gabinetów gimnazjalnych i zasad przejrzeć się mających względem promocjów. Uchwalono. Wielka Rada zważywszy krótkość czasu i tę okoliczność, iż wkrótce w Królestwie Polskim nastąpić ma reforma nauk, postanawia Plan Nauk zastosować do teraźniejszego Planu z tą odmianą, aby Historia Polska dawana była obszerniej, co Komitet uzupełni. Co do promocjów do wyższych klas i przypuszczania do egzaminu maturitatis, delegowani do egzaminów ze strony Rady i Uniwersytetu komisarze, prorektorowie i profesorowie powtórnie wezmą pod rozwagę promocję uczniów i wziąwszy za zasadę do tychże mierne przynajmniej zaświadczenia z języków polskigo i łacińskiego, matematyki, fizyki i historii, niemniej dobre obyczaje, takowe na nowo oznaczą. Gdy naczelnicy Liceum nie mają dotąd żadnego jednostajnego tytułu, Rada postanawia, [s. 109] aby używali tytułu Prorektorów, w obu Oddziałach. Co do feriów w czasie roku szkolnego^a wakacjów miejsce mieć mających, Rada stanowi, iż przepisy Statutu urządzającego Szkoły Wojewódzkie w Królestwie Polskim, a mianowicie zawarte w § 120 tegoż Statutu, mają być zachowane. Wezwać Prorektorów Liceum, aby podali Senatowi Rządzącemu ilość potrzebną map dla Liceum, w czym stosowne wezwanie do Senatu uczynić, aby takowe z funduszu minerwaliów zakupić nakazał. Co do zaopatrzenia Szkoły Rysunkowej św. Barbary w

^a Wyraz nieczytelny.

rzeczy rysunkowe, gdy okazuje się, iż Szkoła Rysunkowa św. Anny pod dostatkiem takowych ma, Komitet przeto nimi obydwa Oddziały Liceum podzieli.

Przedmiot. Zastępca Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego przedstawia relację Komitetu do egzaminowania ubiegających się o Katedry Licealne delegowanego. Uchwalono. Mianować p. Frączkiewicza Augustyna¹⁰ profesorem matematyki, a p. Michała Łuszczkiewicza¹¹ zastępcą profesora fizyki w Liceum św. Anny, w Liceum św. Barbary zaś mianować zastępcą profesora fizyki p. Stanisława Pogonowskiego¹²Zapewnić p. Kulawskiego¹³, że Rada umie cenić jego talenta i będzie miała wzgląd na niego przy pierwszym wakansie. Senat wzywać, aby wydał patent p. Frączkiewiczowi, zastępcy od Rady nominacje wydane mieć mają.

[s. 110] Przedmiot. X. Waliczko¹⁴ Prorektor szkoły św. Barbary i p. Kajetan Kowalski¹⁵ profesor upraszają o zrównanie pensji. Uchwalono. Przesłać Senatowi Rządzącemu do decyzji jako w przedmiocie ekonomicznym.

Na czym posiedzenie ukończonym zostało.

[Podpisy] Wodzicki – prezes, Darowski – sekretarz Rady.

[hasła: Wielka Rada Uniwersytetu Jagiellońskiego, Senat Rządzący, Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Liceum św. Anny, Liceum św. Barbary, Szkoły Wojewódzkie, Królestwo Polskie]

¹ Stanisław Wodzicki (1759–1843): prezes Senatu Rządzącego, polityk o przekonaniach ultrazachowawczych,wróg niezależności UJ, swoją polityką doprowadził do wydania przez rządy państw opiekuńczych Przepisów tymczasowych dla Uniwersytetu (1821), które uchylały liberalny Statut uczelni z 1818 r., zasadniczo ograniczając jej autonomię; cieszył się poparciem Metternicha i Nowosilcowa; położył zasługi w dziedzinie botaniki, autor sześciotomowego dzieła „O hodowaniu, użytku, mnożeniu i poznawaniu drzew, krzewów, roślin i ziół” (1818–1828), J. Sondel, Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012, s. 1416–1417.

² Józef Nikorowicz (1753–1833): od 1815 prezes Sądu Apelacyjnego WMK; studia ukończył na Uniwersytecie Lwowskim, od 1793 prezes Sądu (Trybunału) Szlacheckiego w Tarnowie, od 1797 w Krakowie, członek Wielkiej Rady UJ, wybrany w 1827 na prezesa Senatu Rządzącego, urzędu nie objął, J.Wawel- Louis, Urywki z dziejów i życia mieszkańców Krakowa, red. J. Bieniarzówna, W. Bieńkowski, „Biblioteka Krakowska” nr 117, Kraków 1977, s. 170–171; K. Hoszowski Biografie ośmiu zgasłych członków Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, Kraków 1869, s. 37–42.

³ Wojciech Linowski: senator WMK; podczas powstania kościuszkowskiego komisarz w Komisji Porządkowej Województwa Krakowskiego, w 1817 członek Komitetu dla ułożenia Statutu Urządzającego Zgromadzenia Polityczne, jego braćmi byli Aleksander (1759–1820), poseł, senator Królestwa Polskiego, działacz i pisarz polityczny; Ignacy, w 1794 pułkownik milicji województwa sandomierskiego, a także Rupert i Ksawery, Linowski Aleksander, [w:] PSB, t. 17,Wrocław 1972, s. 377–382 (A. Woltanowski, M. Złomska).

⁴ Józef Łańcucki (1756–1841): archiprezbiter Bazyliki Mariackiej w Krakowie, 1809 dyrektor Wydziału Teologicznego, 1818 zast. prof. w Katedrze Teologii Pastoralnej i Wymowy Kaznodziejskiej, członek Komisji Organizacyjnej opracowującej konstytucję WMK oraz Komitetu Akademickiego, 1816 czł. Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, 1835–1837 Rektor UJ, J. Sondel, op. cit., s. 780.

⁵ Mikołaj Hoszowski (1778–1828): senator WMK, w 1809 czł. Centralnej Komisji Rządu Tymczasowego, od 1816 sędzia Sądu Apelacyjnego WMK, od 1816 członek Komitetu Prawodawczego, w l. 1817–1828 marszałek sejmowy, od 1816 członek TNK, w l. 1817/18, 1824/25–1827/28 zast. profesora w Katedrze Umiejętności Politycznych; 1818/19–1822/23 profesor tamże, w 1824 dziekan Wydziału Prawa UJ, P. M. Żukowski, Profesorowie Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, t. 2: 1780–2012, red. D. Malec, Kraków 2014, s. 189–190; PSB, t. X, s. 33–34 (C. Bąk).

⁶ Józef Markowski (1758–1829): profesor chemii i mineralogii UJ, kilkakrotny dziekan Wydziału Lekarskiego; od 1782 studiował nauki matematyczno-fizyczne i lekarskie, stypendysta Komisji Edukacji Narodowej, w okresie pobytu w Paryżu prywatny lekarz cesarzowej Józefiny, położył duże zasługi w zakresie dydaktyki chemii, zorganizował i wyposażył gabinet chemiczny, od 1817 wykładowca mineralogii; w 1818 Nowosilcow jako konserwator UJ powołał go na swojego zastępcę, w tym charakterze Markowski okazał się zausznikiem władz zaborczych, J. Sondel, op. cit., s. 820–821.

⁷ Adam Krzyżanowski (1785–1847): w l. 1807/08–1808/09 profesor nadzw. w Katedrze Prawa Wekslowego, 1809/10–1811/12 prof. Kodeksu Napoleona, kodeksu handlowego, prawa górniczego „tudzież praw na ostatnim sejmie ustanowionych”, 1812/13–1847 prof. w Katedrze Kodeksu Cywilnego i Handlowego; w l. 1814/15–1815/1816, 1826/27–1832/33 dziekan Wydziału Prawa; 1845/46–1846/47 Rektor UJ, od 1816 członek TNK, prowadził praktykę adwokacką, P. M. Żukowski, op. cit., s. 262–263; J. Sondel, op. cit., s. 725; PSB, t. XV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970, s. 587–588 (J. Bieniarzówna).

⁸ Feliks Słotwiński (1788–1863): w 1811 zast. prof. w Katedrze Prawa Natury, Publicznego, Narodów i Ekonomii Politycznej; 1812–1817 prof. tamże; 1817–1828, 1831–1833 prof. w Katedrze Prawa Natury i Kościelnego; 1833/34–1846/47 prof. prawa rzymskiego i kościelnego; 1848/49–1860 prof. w Katedrze Prawa Kościelnego i Procedury Cywilnej; 1820/21–1822/23, 1833/34–1834/35, 1842/43, 1845/46–1847/48, 1850/51 dziekan Wydział Prawa, P. M. Żukowski, op. cit., s. 482–483; PSB, t. XXXIX, Warszawa–Kraków 1999–2000, s. 47–50 (B. Szlachta); Złota księga Wydziału Prawa i Administracji, red. J. Stelmach, W. Uruszczak, Kraków 2000, s. 127–134 (B. Szlachta); J. Sondel, op. cit., s. 1205.

⁹ Franciszek Kostecki (1758–1844): profesor patologii i praktyki lekarskiej Szkoły Głównej; od 1785 adiunkt chirurgii, 1788 doktor medycyny i chirurgii, uczestnik powstania kościuszkowskiego, dziekan Wydziału Lekarskiego 1809, 1814–1818, w l. 1826–1830 asesor Komitetu przy Kuratorii Generalnej Instytutów Naukowych, J. Sondel, op. cit., s. 692, 1446.

¹⁰ Augustyn Frączkiewicz (1796–1883): absolwent Akademii Krakowskiej, uczeń prof. Karola Hube, od 1820 nauczyciel matematyki w Liceum św. Anny, od 1829/1830 profesor Uniwersytetu Warszawskiego, 1862–1869 profesor Szkoły Głównej w Warszawie, członek Akademii Umiejętności w Krakowie od 1873, autor prac z zakresu geometrii elementarnej, K. Mrozowska, Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1795–1850, [w:] Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1765 –1850, t. 2, cz. I, red. K. Opałek, Kraków 1965 s. 132, 180; PSB, t. VII, Kraków 1948.

¹¹ Michał Łuszczkiewicz: w 1834 profesor w Liceum św. Barbary, Kalendarzyk polityczny Wolney i niepodległey Rzeczypospolitey Krakowskiey pod opieką Trzech Nayjaśniejszych i Najpotężnieyszych Monarchów zostaiącey na rok 1834, Kraków 1834, s. 57

¹² Stanisław Pogonowski: w 1834 profesor w Liceum św. Anny, Kalendarzyk polityczny... na rok 1834, s. 36.

¹³ Walenty Kulawski: w l. 1848–1851 zastępca profesora historii powszechnej UJ; od 1830 doktor filozofii, profesor w Liceum św. Anny (Kolegium Nowodworskiego), autor prac poświęconych historii Śląska, J. Sondel, op. cit., s. 735; Kalendarzyk polityczny... na rok 1834 , s. 36.

¹⁴Tymoteusz Waliczko: ksiądz, rektor Oddziału II Liceum, nauczyciel w Liceum św. Barbary, rektor Zgromadzenia XX. Kanoników Grobu Chrystusowego przy kościele św. Barbary, Kalendarzyk polityczny Wolney i niepodległey Rzeczypospolitey Krakowskiey pod opieką Trzech Nayjaśniejszych i Najpotężnieyszych Monarchów zostaiącey na rok 1819, Kraków 1819, s. 45, 57.

¹⁵ Kajetan Kowalski: profesor klasy II w Kolegium św. Barbary, Kalendarzyk polityczny... na rok 1819, s. 58.